وضعیت وخیم تعیین حریم در سیستان و بلوچستان
تاریخ انتشار: ۹ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۰۰۷۸۵
معاون میراثفرهنگی استان سیستان و بلوچستان با تشریح وضعیت تعیین حریم و عرصه بناها و محوطهها در این استان و چالشهای پیشروی آن، گفت: از حدود ۱۶۰۰ محوطه و بنای تاریخی ثبتشده در سیستان و بلوچستان تنها دو محوطه ضابطه اختصاصی حریم و عرصه دارند.
به دنبال اظهارات اخیر رییسجمهور درباره اهمیت و حساسیت تعیین حریم آثار تاریخی با تاکید بر اینکه اختلالی در کسبوکار و معاش مردم ایجاد نکند؛ مجتبی سعادتیان ـ معاون میراثفرهنگی استان سیستان و بلوچستان ـ در این باره به ایسنا گفت: در این استان ۱۶۸۰ اثر تاریخی ثبت شده داریم که شامل بناها و محوطههای تاریخی میشوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او اضافه کرد: حدود ۱۰ محوطه باستانی داریم که نیازمند تصویب حریم تعیین شده هستند، اقدامات تعیین حریم و عرصه و گمانهزنی برای آنها انجام شده است، اما هنوز مصوب و ابلاغ نشده است. «آتشکده کرکویه»، «گورستان گُشت سراوان»، «تپه دمبیگان قصرقند»، «محوطه حوضدار»، «گورستان شماره یک تیس» و «محوطه بندر تیس» نمونههایی از این موارد هستند.
سعادتیان در پاسخ به این پرسش که چرا تاکنون حریم این محوطههای باستانی تصویب نشده است، توضیح داد: باستانشناسان خیلی دقیق و اصولی حریمهای این محوطههای تاریخی را تعیین کردهاند و معتقدند که اگر دو محوطه تاریخی در گذشته در محدوده یک شهر یا روستا و در نزدیکی هم واقع شدهاند، با توجه به ضوابط میتوانند حریم یکسانی و یا یک حریم داشته باشند، اما وزارتخانه با این موضوع مخالف است و حریمهای تعیین شده برای این محوطهها و بناها را خیلی وسیع میداند و معتقد است باید برای هر محوطه، حریم جداگانه تعیین شود و زمینهای مابین دو محوطه تاریخی جزو حریم محسوب نشود. به هر حال، برای تصویب این حریمها در تلاش هستیم اصلاحات را انجام دهیم.
معاون میراثفرهنگی استان سیستان و بلوچستان همچنین درباره چالشهای تعیین حریم و عرصه در این استان، اظهار کرد: متاسفانه به دلیل خشکسالیهای اخیر، کشاروزی در استان سیستان و بلوچستان انجام نمیشود و همین موضوع باعث شده در حریم محوطههای باستانی در چالش با کشاورزان نباشیم و یا زمینهای کشاورزی در مزاحمت با حریم نباشند. ساختوساز هم در استان ما کمتر از استانهای دیگر اتفاق میافتد، اما همیشه چالشهایی در حرایم آثار تاریخی وجود داشته است، مثلا در «بمپور» تعدادی منزل مسکونی در عرصه محوطه باستانی قرار گرفتهاند که برای حل این معضل یا باید خانههای مالکان خریداری شود و یا زمین معوض به آنها داده شود. همچنین ارتفاع برخی از ساختمانها خلاف حریم منظری است که باید منتظر باشیم عمر مفید آنها تمام شود و در ساختوساز دوباره مصوبه ارتفاع در آنها لحاظ شود.
او اضافه کرد: اتفاق مشابه را در «بندر تیس» داریم، در سال ۱۳۹۷ اقدامات تعیین عرصه و حریم این محوطه تاریخی انجام شد، اما حجم عظیمی از منازل مسکونی روی عرصه این محوطه باستانی قرار گرفته است و نیازمند زمینهای معوض است.
سعادتیان همانند سایر استانها چالش دیگر بر سر راه تعیین حریم و عرصه را بودجه و اعتبار دانست و گفت: امسال برای ساماندهی حرایم، بودجه محدودی به مناطق «حوضدار» و «دلگان» اختصاص دادند که نسبت به ۱۶۰۰ محوطه تاریخی ثبتشده در استان سیستان و بلوچستان، مبلغ آن بسیار ناچیز است. هرچند قرار شده است از محل اعتبارات استانی، تأمین بودجه عرصه و حریم محوطهها را پیگیر شویم. کار تعیین حریم بناهای تاریخی آسانتر است، چون نیاز به گمانهزنی ندارند و همین موجب میشود هزینه کمتری لازم داشته باشد.
او در پاسخ به این پرسش که آیا چالشی با دستگاههای دولتی و مدیریت شهری در تعیین حرایم آثار تاریخی ندارید، اظهار کرد: در شهر زاهدان چالشهایی با مدیریت شهری داشتیم و پیش از اینکه ساز و کاری برای این چالشها به وجود آید، بخش زیادی از بافت تاریخی این شهر از بین رفت. در ۱۱۰ تا ۱۵ سال گذشته میراث فرهنگی با جدیت به این موضوع ورود پیدا کرده و از بناهای تاریخی باقی مانده حفاظت کرده است. حدود ۱۵ بنای تاریخی در شهر زاهدان داریم که شهرداری در هر اقدامی پیرامون آنها، از میراثفرهنگی استعلام میگیرد و امروز دیگر چالشی در این زمینه نداریم.
سعادتیان افزود: حتی دستگاههایی مانند جهاد کشاورزی برای ایجاد گلخانه، دامداری، پرورش شتر مرغ و ... استعلامات لازم را از ما کسب میکنند و حتی برای بهرهبرداری از معادن، وزارت صمت از ما استعلام میگیرد و با پایشها و بررسیهای ما اجازه اقدامات داده میشود. بنابراین مشکلی با دستگاههای دولتی نداریم. مشکل اصلی امروز با اداراتی مانند پست، آموزشوپرورش و ... است که بناهای تاریخی در اختیار آنهاست، اما در بحث مرمت این بناها و تأمین اعتبارات با میراثفرهنگی همکاری نمیکنند.
معاون میراث فرهنگی استان سیستان و بلوچستان درباره تفویض اختیار تعیین حریم و عرصه به ادارات کل استانها نیز بیان کرد: تصویب تعیین حریم و عرصه باید بر عهده خود وزاتخانه میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی باشد. این تفویض اختیار ممکن است موجب رانت شود و کارشناسان این حوزه متضرر اصلی شوند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: سيستان و بلوچستان تعیین حریم تعیین حریم و عرصه میراث فرهنگی شهر زاهدان شهر سوخته قلعه بمپور معاون میراث فرهنگی استان سیستان و بلوچستان تعیین حریم و عرصه بناهای تاریخی محوطه تاریخی دو محوطه محوطه ها چالش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۰۰۷۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جزییات کشف معماری ۴۵۰۰ ساله در شرق ایران اعلام شد
آفتابنیوز :
تپۀ پیرزال در ۶۰ کیلومتری جنوب زابل در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد و در سال ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی ثبت شده است. این تپه در سال ۱۴۰۲ از طرف دانشگاه زابل برای آموزش دروس عملی باستانشناسی به دانشجویان این رشته در دانشکدۀ هنر و معماری، برای فصل دوم کاوش شد که مهمترین یافتههای آن، یک سازه معماری متعلق به دورۀ چهارم عصر مفرغ سیستان (حدود ۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ پیش از میلاد) بود، که شامل بقایای ساختمانی یک خانه در لایۀ اول این محوطه است.
حسین سرحدی ـ عضو هیأت علمی دانشگاه زابل ـ که سرپرستی دومین فصل کاوش آموزشی دانشگاه زابل در تپۀ پیرزال سیستان را به عهده داشت، گاهنگاری محوطه پیرزال را بر اساس یافتههای سطحی، به دورۀ IV شهر سوخته نسبت داده است، درباره جزئیات کشف بقایای معماری متعلق به دورۀ چهارم عصر مفرغ سیستان (حدود ۲۵۰۰ تا ۲۳۰۰ پیش از میلاد) توضیح داد: این معماری شامل بقایای ساختمانی یک خانه در لایۀ اول این محوطه است. این خانه متشکل از تعدادی اتاق در حاشیۀ جنوبی یک حیاط مرکزی است.
او اضافه کرد: کاوشهای اخیر بیانگر وجود یک کوچه است که احتمالاً این ساختمان را به ساختمانها یا خانههای دیگر مرتبط میکرده است. بقایای این کوچۀ در ضلع شمالی کارگاه ۳ نشاندهندۀ توسعۀ ساخت و ساز در دورۀ آخر عصر مفرغ سیستان است.
در این فصل، که کارگاه شماره ۳ به ابعاد ۱۰ در ۱۰ متر کاوش شد، سفالهایی متعلق به حدود ۴۳۰۰ سال پیش، اشیاء گلی شامل پیکرکها و اشیاء شمارشی نیز کشف شد.
باستانشناسان همچنین اشیائی را در ارتباط با مدیریت کالا و نظام داد و ستد محلی کشف کردهاند که استقرار در این مکان را با سایر محوطههای اطراف برقرار میکرد. این کالاهای مبادلاتی به گمان باستانشناسان شامل ظروف سنگی، جانورانی همانند گاو، گوسفند و گندم و سایر ملزومات زندگی در آن دوران بوده است. به نظر آنها، مبادلۀ اشیاء سنگی همچون پیکَرَکها و ظروف مرمرین در این تپه از رونق خوبی برخوردار بوده است.
سرحدی درباره اهمیت این تپه باستانی گفت: بنا به یافتههای سطحی، به نظر میرسد «پیرزال» یکی از بزرگترین تپههای متعلق به فاز انتهایی عصر مفرغ سیستان است، که تاریخ و کیفیت آن هنوز از مسائل مورد بحث باستانشناسی جنوب شرق ایران به شمار میرود.
منبع: خبرگزاری ایسنا